Autorka rozpatruje w artykule współczesne postrzeganie zjawiska nadmiernej masy ciała z kilku perspektyw: medycznej, kulturowej, społecznej i psychologicznej.
Nadmierna masa ciała staje się zjawiskiem powszechnym w krajach wysokorozwiniętych. Jest to spowodowane m.in. dużą dostępnością pożywienia i udogodnień dnia codziennego, które znacznie ograniczają aktywność fizyczną (np. samochody, windy, elektryczny sprzęt gospodarstwa domowego). Rozmowy na temat wagi oraz różnego rodzaju diet i środków wspomagających odchudzanie są stałym tematem spotkań towarzyskich, zwłaszcza między kobietami. Najczęściej wielkość własnej masy ciała oceniana jest na podstawie posiadanej wiedzy, doświadczeń i wyobrażeń dotyczących tego, jakie wartości są prawidłowe. W ten sposób wyrabiamy sobie opinię czy nasz wygląd, jak i wygląd innej osoby mieści się w normie, czy może wymaga podjęcia stosownych środków zaradczych. Podstawowym kryterium staje się zwykle wskazanie wagi łazienkowej, jednak kryteriów rozpoznawania nadwagi czy otyłości jest znacznie więcej. Są one zależne od przyjętego punktu widzenia czyli perspektywy, w której opisywane jest dane zjawisko.
-
wskaźnik masy ciała (tzw. Body Mass Index, czyli BMI) - obliczany wg wzoru Queteleta: BMI = masa ciała (kg) : wzrost (m2); klasyfikacja poszczególnych wartości BMI, została opracowana przez Światową Organizację Zdrowia i przedstawia się następująco:
-
porównanie właściwej masy ciała do masy należnej - masa ciała należna obliczana jest według wzoru: /wzrost (cm) – 100/ – 10 % (dla kobiet) lub 5 % (dla mężczyzn); wynik wskazuje, ile kilogramów powinno się ważyć; aby ocenić czy własna masa ciała jest prawidłowa porównuje się aktualną wagę (masa właściwa) z wagą wyliczoną (masa należna), w następujący sposób:
-
zawartość tkanki tłuszczowej w ogólnej masie ciała - pomiar może zostać dokonany za pomocą specjalistycznego przyrządu (np. Body State); wynik pomiaru wskazuje ile procent tkanki tłuszczowej znajduje się w ciele; interpretuje się go osobno dla kobiet i dla mężczyzn, tak jak przedstawiono poniżej:
-
obwód talii – pomiar może być dokonany za pomocą centymetra krawieckiego; wyniki interpretuje się osobno dla kobiet i dla mężczyzn oraz zależnie od właściwej grupy etnicznej; w Europie wartości te opisuje się następująco:
-
stosunek obwodu talii do obwodu bioder (tzw. Weist to Hip Ratio, czyli WHR) - obliczany wg wzoru: obwód pasa (cm) : obwód bioder (cm); wynik jest pomocny w określeniu typu otyłości; wartości WHR powyżej 0,85 u kobiet i powyżej 1,0 u mężczyzn, świadczą o otyłości brzusznej, która jest szczególnie niebezpieczna dla zdrowia.
-
pierwotną (jest chorobą podstawową, nie wynikającą z innych chorób; stanowi 95% przypadków) lub wtórną (jest spowodowana przez inne choroby lub zaburzenia, np. niedoczynność tarczycy)
-
wczesną (rozpoczyna się w dzieciństwie lub okresie dojrzewania) lub późną (rozpoczyna się w życiu dorosłym)
-
gynoidalną (inaczej biodrowo-udową) lub androidalną (inaczej brzuszną).
