Narcyz zakochał się sam w sobie. O całym świecie zapomniał wpatrzony w zwierciadło wodne. W końcu umarł z próżnej tęsknoty, a gdy go złożono w ziemi, na grobie wyrósł kwiat o białych płatkach i złotym sercu, który nazwano – narcyzem. W dzisiejszych czasach Narcyz mógłby zapewne oglądać swoje wystąpienia publiczne i nieustannie zachwycać się sobą. Zamiast śmierci z żałości, w XXI wieku czekałaby go świetlana przyszłość.

Cechy osobowości narcystycznej

Cechą osobowości narcystycznej jest arogancja i nieuzasadnione poczucie wyjątkowości, ważności i wielkości. Osoba narcystyczna często fantazjuje o wielkim sukcesie, władzy, piękności. Osobom tym potrzebne jest poczucie bycia wyjątkowym i poczucie bycia otaczanym wyjątkowymi ludźmi. Narcyz wymaga od otoczenia, aby podziwiało go oraz spełniało jego zachcianki i oczekiwania. Nieobce tym osobom jest też wykorzystywanie innych bez odczuwania poczucia winy. Przez osoby takie często przemawia zawiść lub odczuwają one lęk przed zawiścią innych. Zygmunt Freud uważał nerwicę narcystyczną za bardzo poważne zaburzenie, polegające na całkowitym skoncentrowaniu na własnym ego, co prowadzi do odrealnienia widzenia świata i utracenia z nim kontaktu. Samolubna miłość uniemożliwia obdarzanie miłością innych ludzi, a nawet rzeczywiste zainteresowanie ich potrzebami.

Psychologowie twierdzą, ze XX i XXI wiek to czasy depresji i zaburzeń narcystycznych. Narcystyczne zaburzenia osobowości polegają na przesadnym poczuciu własnej wartości, wyjątkowości, nadmiernej koncentracji na sobie samym – swoich stanach, myślach, emocjach; na wyłącznym zainteresowaniu tylko sobą, braku empatii, poczuciu pustki wewnętrznej, trudnościach w konstruktywnym reagowaniu na krytykę.

Rozwój osobowości narcystycznej

Do rozwoju osobowości narcystycznej przyczyniają się i sami rodzice, skoncentrowani głównie na swojej osobie, nie myślący o dziecku, które stanowi wyłącznie przedłużenie ich osoby. Rodzice ci traktują dziecko jak istotę spełniającą ich własne zapotrzebowania. W dorosłym życiu narcyzm staje się więc ucieczką od narzucających się wciąż surowym głosem zadań do wypełnienia. Jedynym wyjściem staje się idealizowanie własnej osoby i projektowanie swoich lęków i wad na innych ludzi. Dorosły narcyz oczekuje, że inni będą odgadywać jego myśli i spełniać zachcianki, w przeciwnym razie wykaże swoje niezadowolenie i ukarze „winnych” zaniedbań.

fot. panthermedia

Rodzi to postawę roszczeniową wobec społeczeństwa. Naczelnym celem narcyza jest zdobycie kontroli nad bliższymi i dalszymi ludźmi w celu wykorzystania ich do realizacji własnych potrzeb. Narcyz często skrywa swoje prawdziwe uczucia, nie toleruje również spontaniczności i uczuciowości u innych. Jeśli ktoś wykazuje empatię, narcyz traktuje to jako przejaw słabości, czy wręcz naiwności lub głupoty. Narcyzm może przejawiać się w różny sposób: od terroryzowania współpracowników i rodziny do chorobliwego dbania o swoja urodę, ciało i popularność.

Miłość narcyza jest skierowana nie do innych, ale do własnej osoby a wszystko inne jest jedynie środkiem do jej zaspokojenia. To uwielbienie własnej osoby przeradza się w stan poczucia wszechwiedzy, wszechmocy i dominacji nad otoczeniem. Narcyz stosuje wiele metod manipulacji takich jak: wymuszanie poczucia winy, insynuacja i szantaż, groźba i obmowa, pochlebstwa, kłamstwa, półprawda.