Jaskra to stan, w którym wzrasta ilość cieczy wodnistej pomiędzy tęczówką a rogówką, co powoduje bolesny wzrost ciśnienia w oku, obraz może się rozmazywać a nieleczona jaskra prowadzi do ślepoty. Objawy mogące świadczyć o niepokojących procesach zachodzących w oku to poranne migreny, widzenie tęczowych pól, obijanie się o przedmioty, odczucie intensywnego bólu oka i głowy, mdłości, zawroty głowy. Wtedy bezwzględnie należy udać się do lekarza na badania.
W zależności od rodzaju jaskry i jej przebiegu stosuje się leczenie zachowawcze lub operacyjne. W leczeniu zachowawczym zwykle zaleca się środki zwężające źrenice lub zmniejszające wytwarzanie cieczy wodnistej. Natomiast leczenie operacyjne polega na odtwarzaniu dróg odpływu cieczy wodnistej.
Bardzo ważnym czynnikiem powodującym jaskrę jest czynnik dziedziczenia, który zawsze był uważany za podstawowy. Wszyscy ci, którzy mają w rodzinie chorych na jaskrę, w 70% są zagrożeni tą chorobą.
Chorzy na jaskrę powinni unikać wszelkich sytuacji stresowych, ponadto nie stosować używek, to znaczy nie pić nawet słabej kawy naturalnej, ani tym bardziej mocnej herbaty, a także nie nosić szkieł przeciwsłonecznych.

Objawy jaskry
Jaska jest schorzeniem, które dotyka oczy i doprowadza do trwałego uszkodzenia nerwu wzrokowego. W wyniku tej choroby człowiek staje się niewidomym. Problemy z wyleczeniem tego schorzenia są spowodowane tym, iż przez dłuższy czas jej objawy są utajone. Objawów jaskry jest tyle ile jej odmian.Wyróżniamy typy jaskry:
-jaskra z otwartym kątem przesączania
­-jaskra wrodzona dzieci do 3 r. życia
­-jaskra z zamkniętym kątem przesączenia
­-jakra prosta
-jaskra z normalnym ciśnieniem śródgałkowym
-jaskra wtórna
-jaskra ostra
-jaskra podostra
-jaskra barwnikowa
Do niepokojących objawów, które mogą świadczyć o postępującej jaskrze są:
-częste poranne bóle migrenowe,
-odczuwalne wypychanie oka,
-okresowe zaczerwienienie oczu,
-zawroty głowy,
-występowanie mdłości,
-widzenie tęczowych plam,
-obijanie się o przedmioty,
-bóle oczu,
-zamglenie widzenia,
-wymioty,
-źrenica dość szeroka i sztywna,
-bóle oka często nad oczodołami,
-łzawienie,
-skurcz powiek,
-częste zapalenie spojówek,
Jaskra jest ciężka do zdefiniowania jeśli chodzi o jej objawy. Nawet zmęczenie oczu może świadczyć o postępowaniu choroby. Postępująca jaskra może zaburzyć ostrość widzenia i spowodować trwałą ślepotę. Dlatego warto w przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów odwiedzać okulistę.

Leki miejscowe stosowane w jaskrze pierwotnej i wtórnej:
antagoniści receptorów adrenergicznych (beta-blokery) ułatwiające odpływ cieczy wodnistej i wpływające na jej produkcję (Timoptic, Cusimolol, Oftan-Timolol, Arteoptic, Betoptic, Oftensin i inne)
leki zwężające źrenice - parasympatykomimetyki, stosowane w jaskrze z zamykającym się kątem przesączania (Pilocarpina, Izopto-carpina, Izopto-carbachol, Pilogel, Piloman; inne)
agoniści receptorów adrenergicznych, leki stosowane tylko w jaskrze z otwartym kątem przesączania - zmniejszające produkcję cieczy wodnistej i ułatwiające jej odpływ drogą konwencjonalną (Jopidyna,Oftanex,Pivepol, Brimonidine)
prostaglandyny - poprawiające odpływ drogą niekonwencjonalną (Xalatan, Rescula)
inhibitory anhydrazy węglanowej - obniżające ciśnienie śródgałkowe przez zablokowanie wytwarzania cieczy wodnistej (Trusopt, Azopt)
preparaty łączone działające synergistycznie: beta-bloker+miotyk (Fotil, Timpilo), beta-bloker+inhibitor anhydrazy węglanowej (Cosopt)

Leki ogólne stosowane w jaskrze pierwotnej i wtórnej:
inhibitory anhydrazy węglanowej - działające bezpośrednio na produkcję cieczy wodnistej: w tabletkach (Diuramid) we wlewach dożylnych (Diamox)
środki hiperosmotyczne obniżające ciśnienie śródgałkowe poprzez zwiększenie osmolarności krwi, (Glicerol podawany doustnie, Mannitol podawany we wlewach dożylnych)
Leczenie laserem stosuje się najczęściej w jaskrze z wąskim zamykającym się kątem przesączania, przecinając tęczówkę w oku chorym.

W jaskrze z otwartym kątem przesączania - skuteczność zabiegów laserowych jest już znacznie gorsza.
Zabiegi chirurgiczne w jaskrze to wycięcie tęczówki w jaskrze z zamykającym się kątem, lub najbardziej popularny zabieg tzw. trabeculectomia - gdzie wycina się elementy tkanek w kącie przesączania. Zabiegi te charakteryzują się dużą skutecznością.

Jedynym sposobem uniknięcia jaskry są regularne badania u okulisty. Tylko lekarz jest w stanie wykryć schorzenie i zastosować odpowiednie leczenie. Po ukończeniu 30 roku życia zaleca się poddawanie profilaktycznym badaniom co 2 lata, zaś po 40 roku życia co rok. Kolejnym krokiem obniżającym ryzyko choroby jest dbanie o niski poziom cholesterolu, zbyt wysoki poziom ogólny cholesterolu sprzyja rozwojowi choroby gdyż blaszki cholesterolowe osadzają się w naczyniach krwionośnych, co z kolei powoduje wzrost ciśnienia.

W jaskrze dochodzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego, który przesyła bodźce wzrokowe do mózgu. Uszkodzenie może być wynikiem wzrostu ciśnienia w gałce ocznej lub zaburzeń dotlenienia nerwu wzrokowego.
Jaskra ma czasem podłoże genetyczne, ale do jej wystąpienia przyczyniają się też inne czynniki. Należą do nich m.in. choroby układu krążenia: niskie lub wysokie ciśnienie ogólne krwi, żylaki, miażdżyca, cukrzyca. Ryzyko tych schorzeń można zmniejszyć, zdrowo się odżywiając i prowadząc aktywny tryb życia. Przy niskim ciśnieniu ogólnym krwi poza regularnymi ćwiczeniami zaleca się picie dużych ilości płynów i dietę bogatą w sól. Ciśnienie krwi można też podnieść, pijąc kawę lub napoje z kofeiną czy kodeiną. Innym czynnikiem zwiększającym ryzyko jaskry jest wysoka krótkowzroczność. Osoby z tą wadą powinny unikać dużego wysiłku fizycznego, przemęczania oczu, czytania w pozycji na plecach, spania przy zapalonym świetle. Ważne jest też, by wada wzroku była prawidłowo skorygowana. Ryzyko rozwoju jaskry rośnie z wiekiem, dlatego po 40 r. życia należy przynajmniej raz w roku zgłaszać się do okulisty.

Jaskra to przewlekła choroba oczu, która może doprowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku. Panuje powszechny pogląd, że wiąże się ona z wysokim ciśnieniem wewnątrz gałki ocznej. A to nieprawda! Można chorować na jaskrę i mieć normalne ciśnienie w gałkach ocznych. Najczęściej także nie odczuwa się bólu oka ani głowy, nie ma też innych zauważalnych dla otoczenia objawów, jak np. zaczerwienienie oka. W 90 proc. przypadków jaskra przebiega bezobjawowo. I dlatego jest taka groźna.
Poznaj wroga
Jaskra to choroba nerwu wzrokowego spowodowana m.in. podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym. W środku oka bez przerwy krąży przejrzysty płyn, tzw. ciecz wodnista, która odżywia soczewkę, tęczówkę i wewnętrzną część rogówki. Między tęczówką a rogówką znajdują się otworki odprowadzające płyn z oka. Jest to tzw. kąt przesączania. Jeśli kąt ten zamknie się lub jego otworki ulegną zatkaniu, ciecz nie może swobodnie odpływać. Prowadzi to do wzrostu ciśnienia w gałce ocznej (prawidłowe ciśnienie śródoczne wynosi od 10 do 21 mm Hg – średnio 17 mm Hg). Ucisk wywierany wówczas na dno oka powoduje zaciśnięcie naczyń krwionośnych, co utrudnia dopływ krwi do siatkówki. W rezultacie tkanka nerwowa siatkówki oraz wychodzący z niej nerw wzrokowy stopniowo obumierają.
Mylące niskie ciśnienie
Do uszkodzenia może dojść, gdy ciśnienie jest bardzo wysokie, a także wtedy, gdy jest tylko nieznacznie podwyższone, a nawet "normalne". Taka sytuacja może wystąpić u osób, których nerw wzrokowy jest z innych przyczyn bardziej podatny na uszkodzenie. Ten rodzaj jaskry występuje najczęściej u osób starszych (po 60. roku życia), często z niskim ciśnieniem tętniczym, lub obarczonych innymi chorobami, które doprowadzają do zmniejszenia przepływu krwi w nerwie wzrokowym. Prawdopodobnie niedożywienie nerwu powoduje jego większą wrażliwość na ciśnienie wewnątrzgałkowe. W związku z tym nawet nieprzekraczające normy wartości ciśnienia w oku mogą być zbyt wysokie dla tak osłabionego nerwu wzrokowego.
Jeśli jaskra nie jest w porę wykryta i leczona, następuje zanik nerwu wzrokowego i w konsekwencji utrata wzroku. Nerw ten jest bowiem odpowiedzialny za przewodzenie bodźców wzrokowych do mózgu, gdzie powstają obrazy oglądanych przedmiotów.
Nie lekceważ objawów
Do tej pory lekarze rozpoznali aż 40 odmian jaskry. W zależności od typu może ona objawiać się w bardzo różny sposób. Najczęściej jednak występuje jaskra z otwartym kątem przesączania (tzw. jaskra prosta). Jest to najgroźniejsza odmiana, bo zazwyczaj rozwija się w sposób utajony. Ciśnienie w oku rośnie powoli i długo nie daje żadnych zauważalnych objawów. Tylko nieliczni chorzy skarżą się na bóle głowy, uczucie wypychania gałek ocznych, przejściowe zamglenia widzenia. Jednak w miarę pogłębiania się uszkodzenia nerwu wzrokowego zaczyna się zawężać pole widzenia – przedmioty znajdujące się na wprost oczu są dobrze widoczne, natomiast te z boku stają się niewyraźne lub w ogóle znikają.Jest też inna odmiana jaskry – z zamkniętym kątem przesączania. Występuje tylko u 5 proc. chorych, ale jest bardzo niebezpieczna. Jej przyczyną jest specyficzna budowa oka. Miejsce odpływu cieczy wodnistej (tzw. kąt przesączania) jest zbyt wąskie. Jeśli dojdzie do jego całkowitego zamknięcia, następuje atak jaskry ostrej, podczas którego ciśnienie w oku wielokrotnie przekracza prawidłowy poziom. Towarzyszą temu różne dolegliwości, m.in. gwałtownie narastający, bardzo silny ból oka i głowy. Ponadto wokół źródeł światła pojawiają się tęczowe koła. Gałka oczna jest zaczerwieniona i twarda, a źrenica – rozszerzona i ma charakterystyczny owalnopionowy kształt. Do zamknięcia kąta dochodzi zwykle u osób po 50. roku życia, częściej u kobiet. Przyczyną może być również silny stres lub podanie kropli rozszerzających źrenicę.
Uwaga! Ostry napad jaskry wymaga jak najszybszej interwencji okulistycznej, ponieważ grozi utratą wzroku albo trwałym rozszerzeniem źrenicy. Dlatego należy natychmiast wezwać pogotowie. W szpitalu podadzą odpowiednie leki zwężające źrenicę i obniżające ciśnienie w oku. Czasami trzeba zastosować leczenie laserem, a nawet operację.
Liczy się czas
Nawet jeśli już zachorujesz na jaskrę, możesz spowolnić tempo jej rozwoju. Dlatego ważne jest wczesne jej wykrycie i rozpoczęcie kuracji. W leczeniu jaskry stosuje się:
- krople do oczu, które obniżają ciśnienie wewnątrz gałki ocznej lub zmniejszają wytwarzanie cieczy wodnistej w oku. Należy je stosować regularnie, po to by zapobiegać niebezpiecznym skokom ciśnienia śródocznego. Okuliści często podkreślają, że nie wolno samemu zmieniać godzin zakraplania leków;
- leczenie kompleksowe – tzw. koregulacja. Polega ono na stosowaniu leków (kropli do oczu) oddziałujących jednocześnie na dwie przyczyny rozwoju jaskry – podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe oraz zmniejszony przepływ krwi w tylnej części oka;
- zabiegi z użyciem lasera – tzw. trabekuloplastykę, czyli otwarcie zatkanych otworków w kącie przesączania, co umożliwia swobodny odpływ cieczy wodnistej i prowadzi do obniżenia ciśnienia wewnątrz gałki ocznej. Dzięki temu zabiegowi można obniżyć ciśnienie na okres od dwóch do pięciu lat, przesuwając w czasie konieczność operacji. Zwykle jednak nadal trzeba stosować leki;
- leczenie operacyjne. Zabieg irydektomii polega na nacięciu tęczówki i stworzeniu sztucznej drogi odpływu dla cieczy wodnistej. Z reguły wykonuje się go wtedy, gdy innymi metodami nie można wystarczająco obniżyć ciśnienia.
Metody leczenia zawsze ustala się dla każdego indywidualnie. Jeden chory może być leczony tylko kroplami, inny wymaga operacji. Jeśli masz jaskrę, musisz po zostawać pod stałą opieką okulisty do końca życia i wykonywać regularnie badania kontrolne.
Wejdź na wagę
Możesz zmniejszyć zagrożenie jaskrą, prowadząc zdrowy tryb życia. Staraj się utrzymywać prawidłowy poziom cukru i cholesterolu we krwi. A przede wszystkim – jeśli musisz, pozbądź się nadwagi. Podobnie jak w przypadku innych chorób cywilizacyjnych (m.in. cukrzycy, chorób krążenia) jest ona ważnym czynnikiem ryzyka. W przypadku jaskry lekarze nie zalecają jakiejś specjalnej diety.
Standardowe badania
Wykrycie jaskry umożliwia badanie:
- ciśnienia wewnątrzgałkowego – gdy jest podwyższone, istnieje podejrzenie jaskry;
- dna oka – zmiany wyglądu tarczy nerwu wzrokowego stanowią podstawę rozpoznania jaskry;
- pola widzenia – określa stopień zaawansowania choroby;
- kąta przesączania – pozwala określić typ jaskry.

Jaskra to schorzenie oczu, które doprowadza do nieodwracalnego uszkodzenia (zaniku) nerwu wzrokowego. Cierpi na nią aż 67 milionów ludzi na świecie, a ponad 6 milionów jest z tego powodu całkowicie niewidomych. Nie do końca wyjaśnione są przyczyny powstania tej choroby, więc właściwie nie można jej zapobiegać. Dlatego tak ważne są regularne wizyty u okulisty, badanie dna oka i mierzenie ciśnienia śródgałkowego. Jest bowiem możliwość zatrzymania lub spowolnienia rozwoju jaskry, ale tylko wtedy, gdy leczenie rozpocznie się w początkowej fazie choroby. Tymczasem lekarze szacują, że aż 80 procent chorych nie wie, że cierpi na jaskrę. U większości z nich ciśnienie w oku podnosi się bowiem stopniowo – często latami. Choroba nie daje żadnych objawów aż do momentu prawie całkowitego zniszczenia nerwu wzrokowego.
1. Ktoś w twojej rodzinie jest lub był chory na jaskrę..............20 pkt
2. Skończyłeś/skończyłaś 35 lat....................................15 pkt
3. Masz niskie ciśnienie ogólne.....................15 pkt
4. Masz zaburzenia gospodarki tłuszczowej (hipercholesterolemia/hiperlipidemia) .....10 pkt
5. Masz podwyższony poziom cukru we krwi.................. 5 pkt
6. Cierpisz na jakąkolwiek chorobę naczyniową........... 5 pkt
7. Żyjesz w permanentnym stresie..............10 pkt
8. Miewasz częste bóle głowy..............10 pkt
9. Masz stale zimne ręce i stopy..............10 pkt
10. Jesteś krótkowidzem...............15 pkt
Oblicz swoje punkty i przeczytaj rozwiązanie
Ilość punktów: od 5 do 35 pkt
Diagnoza: Ryzyko: minimalne
Jaskra jest co prawda mało prawdopodobna, bądź jednak ostrożna! Najlepiej co dwa lata przeprowadzaj kontrolne badanie dna oka, a kiedy skończysz 40 lat – nawet raz w roku.
Ilość punktów: od 40 do 50 pkt
Diagnoza: Ryzyko: duże
Jesteś w grupie osób, które mają zwiększone prawdopodobieństwo zachorowania. Bądź
pod opieką okulisty i przynajmniej raz w roku wykonaj badanie dna oka.
Ilość punktów: powyżej 55 pkt
Diagnoza: Ryzyko ogromne
Niezwłocznie poproś o konsultację lekarza rodzinnego lub lekarza okulistę. Zrób wszystkie zlecone przez niego badania. Pamiętaj, że jaskra nie leczona prowadzi do ślepoty.
Test został opracowany przez Polskie Towarzystwo Profilaktyki Jaskry.
Konsultacja prof. dr hab. med. Krystyna Czechowicz-Janicka, dyrektor Instytutu Jaskry.
Więcej informacji na portalach internetowych: www.zbadajoczy.pl i www.instytutjaskry.pl
http://polki.pl/zdrowie_i_psychologia_zdrowie_artykul,10013957.html

Jaskra
Choroba ta- spowodowana wzrostem cisnienia środgałkowego w oku- najbardziej rozpowszechniona jest wśród osob, ktore przekroczyły 40 rok zycia, a w ich rodzinie zdarzaly sie juz takie przypadki. Objawami jaskry sa niewyraxne widzenie, widzenie obwódek wokol światel oraz trudnosc widzenia w ciemnosciach.
Jaskra wiaze sie z niedoborem witaminy B1, znajdujacej sie w miesie, rybach, drobiu, pelnym ziarnie, nasionach roslin straczkowych orzechach oraz brakiem witaminy A wystepujacej w dużych ilosciach w watrobie i jajach, a takze zawartej w owocach o pomaranczowej barwie, ktore zawieraja beta-karoten.