Dynamiczny rozwój kardiologii oraz wzrost zainteresowania związkiem między płcią a patogenezą i postępowaniem w chorobach układu sercowo-naczyniowego ujawniły istotne rozbieżności dotyczące m.in. manifestacji klinicznej i przebiegu choroby niedokrwiennej serca u kobiet i mężczyzn. W najnowszych publikacjach obserwujemy tendencję do rozróżniania tzw. męskiego i kobiecego wzorca choroby niedokrwiennej serca, w tym ostrych zespołów wieńcowych (OZW). U kobiet rokowanie jest poważniejsze niż u mężczyzn. W populacji żeńskiej OZW obarczone są większym ryzykiem powikłań, stwarzają liczne trudności diagnostyczne i terapeutyczne. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z powodu chorób układu krążenia w Europie co 6 minut umiera jedna kobieta.
Zalecenia po zawale serca
Chorych po OZW zaleca się m.in. interwencje dotyczące stylu życia i eliminację czynników ryzyka ChNS, w tym:
unikanie palenia tytoniu – biernego i czynnego,
- systematyczną aktywność fizyczną,
- kontrolę masy ciała,
- kontrolę ciśnienia tętniczego krwi,
- kontrolę cukrzycy,
- opanowanie zaburzeń lipidowych oraz modyfikację gospodarki lipidowej za pomocą diety,
- szczepienia przeciw grypie.
Kontynuacją leczenia inwazyjnego po OZW powinna być optymalna farmakoterapia. Udowodniono, że na redukcję śmiertelności i ryzyka kolejnego incydentu wieńcowego u pacjentów po zawale serca (obojga płci) wpływają następujące grupy leków:
- leki przeciwpłytkowe,
- β-adrenolityki,
- inhibitory konwertazy angiotensyny (angiotensin converting enzyme inhibitors – ACE-I),
- blokery receptora dla angiotensyny (angiotensin receptor blockers – ARB),
- statyny.
Ustalając dawkę leków przeciwpłytkowych, należy uwzględnić masę ciała pacjentki i klirens kreatyniny, ponieważ ryzyko powikłań krwotocznych u kobiet jest wyższe.
Ostre zespoły wieńcowe u kobiet – bagatelizowany problem
Z dostępnych danych wynika, że kobiety po ostrych zespołach wieńcowych rzadziej leczone są według wytycznych i rzadziej otrzymują optymalną farmakoterapię. Co więcej, pacjentki po leczeniu szpitalnym znacznie rzadziej uczestniczą w programach rehabilitacji kardiologicznej, rzadziej też podejmują aktywność zawodową. Tymczasem stanowisko Komitetu Ekspertów WHO nie pozostawia wątpliwości: rehabilitacja powinna stanowić integralny element opieki medycznej dostępny dla wszystkich pacjentów kardiologicznych.
W XXI wieku obserwujemy spadek śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych w populacji żeńskiej, jednak – według prognoz – pozawałowa śmiertelność roczna u kobiet będzie utrzymywała się na poziomie 25%. Blisko 50% pacjentek po zawale serca umrze w ciągu 5 lat od incydentu sercowo-naczyniowego (należy zaznaczyć, że dla populacji męskiej prognozy nie są aż tak pesymistyczne).
By opracować optymalną strategię postępowania dla kobiet z chorobami układu krążenia, trzeba przeprowadzić nowe badania kliniczne: z wyłącznym udziałem kobiet oraz z proporcjonalną reprezentacją kobiet w badaniach poświęconych obu płciom. Tylko w ten sposób można istotnie zredukować odsetek inwalidztwa i śmiertelności po epizodach OZW.
Trzeba pamiętać, że bardzo istotne są regularne badania, profilaktyka oraz znalezienie doświadczonego kardiologa. Znakomitym sposobem zabezpieczenia się przed chorobami serca jest telemedycyna. Dzięki nowoczesnym technologiom można przesyłać wyniki EKG z domu za pomocą telefonu oraz być w kontakcie telefonicznym ze specjalistą przez całą dobę.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat całodobowego telemonitoringu serca, kliknij TUTAJ
