Pierwsze doniesienia odnośnie sepsy docierają do nas już ze starożytnego Egiptu. Nasza wiedza na temat na temat tej ogólnoustrojowej, niewłaściwej reakcji organizmu na zakażenie jest coraz większa. Znacznie więcej wiemy także o szybkim jej diagnozowaniu i leczeniu. Najnowsze badania szczególną uwagę zwracają także na czynniki, które odpowiadają za wywołanie sepy. Co powinniśmy wiedzieć o sepsie? Jakie są nowe wytyczne odnośnie sepsy?
Sepsa definiowana jest jako ogólnoustrojowa, nieprawidłowa, czasem bardzo gwałtowna reakcja organizmu na zakażenie. W konsekwencji może ono doprowadzić do postępującej niewydolności różnych narządów człowieka, wstrząsu, a także śmierci. Początkowo uważano, że za rozwój sepsy odpowiedzialne są wybrane szczepy bakteryjne. Dzisiaj wiemy, że coraz częściej przyczyną jej rozwoju są wirusy, a nawet grzyby.
W przypadku sepsy konieczne jest włączenie nie tylko leczenia zakażenia, ale także ochrona i wspomaganie prawidłowej pracy narządów. W chwili obecnej sepsa diagnozowana jest za pomocą nowej skali tzw. skali SOFA.
Wczesne rozpoznanie sepsy daje szanse na całkowite wyleczenie chorego. Wśród najczęściej spotykanych objawów znajdują się:
- Tętno >90/min, spadek wydolności/kurczliwości serca, zaburzenia rytmu serca
- Oddech >20/min
- Leukocyty >12 000/ml
- Wstrząs o nieznanej przyczynie
- Stan splątania, który dotyczy głównie starszych osób
- Wysypka bądź tzw. obwodowe zmiany zgorzelinowe
- Duży wzrost: białek ostrej fazy, prokalcytoniny, transmitaz, stężenia bilirubiny, kreatyniny, mocznika, mleczanów
- Wzrost ciepłoty ciała
- Niewydolność nerek, skąpomocz
- Zatory płucne, niewydolność płuc
- Obrzęk oraz bolesność stawów
- Silna bladość skóry, wybroczyny, wylewy, opuchlizna
- Powiększenie węzłów chłonnych
- Problemy z przewodem pokarmowym (biegunka, wymioty, niestrawność, nudności)
Sepsa i wstrząs septyczny cały czas stanowią bardzo poważny problem, a co ważne jest to problem rosnący dla medycyny na całym świecie. Aż ok. 40% zachorowań kończy się niestety zgonem.
Leczenie pacjenta z posocznicą zawsze odbywa się na Oddziale Intensywnej Terapii. Przebiega ona na kilku płaszczyznach. Dzieli się ono na:
- Leczenie przyczynowe tj. antybiotykoterapia (która musi być wdrożona jak najszybciej ) oraz kontrola źródła zakażenia (obejmuje lokalizacje a także ewentualne leczenie zabiegowe)
- Leczenie objawowe, wśród którego zaliczamy m.in.: stabilizowanie krążenia, kontrola glikemii, włączenie produktów krwiopochodnych, stabilizacja oddychania, profilaktyka zakrzepicy żył głębokich. W przypadku konieczności sztuczne podtrzymywanie życia.
Sepsa i wstrząs septyczny stanowią bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia oraz życia pacjenta. Nasze wiedza na temat tego uogólnionego zakażenia organizmu jest coraz większa. Niestety zbyt późna diagnoza czy zbyt późne włączenie leczenia mogą doprowadzić do śmierci pacjenta.